Pierwsze znaczenie, według Słownika języka polskiego, słowa mąż brzmi: jest to „mężczyzna pozostający z kobietą w związku małżeńskim (w stosunku do tej kobiety)”. Biblia mówi: „Kto znalazł żonę – dobro znalazł i zyskał łaskę u Pana”. Prz 18,22 BT.
Jak, według Biblii, mężczyzna stał się mężem? W trakcie stwarzania Pan Bóg dostrzegł pewien problem dotyczący Adama, więc rzekł: „Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc. Po czym Pan Bóg z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę. A gdy ją przyprowadził do mężczyzny, mężczyzna powiedział: Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała! Ta będzie się zwała niewiastą (wg innych przekładów „mężatką”), bo ta z mężczyzny została wzięta. Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swą żoną tak ściśle, że stają się jednym ciałem”. Rdz 2,18.22-24 BT.
Jak mężowie powinni traktować swoje żony? Z uwagi na to, „że głową każdego męża jest Chrystus, a głową żony mąż, a głową Chrystusa Bóg” 1 Kor 11,3 BW, Biblia o stosunku męża do żony mówi: „Bądźcie zawsze pokorni, łagodni, cierpliwi. Znoście jedni drugich z [prawdziwą] miłością. Starajcie się trwać w jedności, którą zapewnia wam Duch [Święty], troszcząc się nawzajem o zachowanie pokoju”. Ef 4,2.3 BWP. „Mężowie, miłujcie żony swoje, jak i Chrystus umiłował Kościół i wydał zań samego siebie, aby go uświęcić, oczyściwszy go kąpielą wodną przez Słowo, aby sam sobie przysposobić Kościół pełen chwały, bez zmazy lub skazy, lub czegoś w tym rodzaju, ale żeby był święty i niepokalany. Tak też mężowie powinni miłować żony swoje, jak własne ciała. Kto miłuje żonę swoją, samego siebie miłuje”. Ef 5,25-28 BW. „Wy, mężowie, również powinniście być rozumni we współżyciu ze swymi małżonkami, pamiętając o tym, że są one istotami słabszymi. Odnoście się do nich z całym szacunkiem, gdyż jest im przyobiecana tak jak wam łaska przyszłego życia. Postępujcie tak, by nic nie stało na przeszkodzie waszym wspólnym modlitwom”. 1 P 3,7 BWP.
Biblia zabrania słownego i fizycznego znęcania się nad współmałżonkiem: „Mężowie, miłujcie żony swoje i nie bądźcie dla nich przykrymi”. Kol 3,19 (BW). „Odrzuciwszy więc wszelkie zło, wszelki podstęp i udawanie, zazdrość i jakiekolwiek złe mowy, wszystkich szanujcie”. 1 P 2,1.17 BT. „Bądźcie wszyscy jednomyślni, współczujący, pełni braterskiej miłości, miłosierni, pokorni! Nie oddawajcie złem za zło ani złorzeczeniem za złorzeczenie! Przeciwnie zaś, błogosławcie!”. 1 P 3,8.9 BT.
Co robić, by małżeństwo było udane? Aby małżeństwo było szczęśliwe, powinno się rozwiązywać wszelkie nieporozumienia na bieżąco. Biblia mówi: „Gniewajcie się, lecz nie grzeszcie; niech słońce nie zachodzi nad gniewem waszym”. Ef 4,26 (BW). „Miłe słowa są jak plaster miodu, słodyczą dla duszy i lekarstwem dla ciała”. Prz 16,24 BW.
W jaki sposób mąż powinien sprawować otrzymaną od Boga władzę w rodzinie? Biblia mówi: „Wobec żony młodości twojej nie postępuj zdradliwie!”. Ml 2,15 BT. „Tak też mężowie powinni miłować żony swoje, jak własne ciała. Kto miłuje żonę swoją, samego siebie miłuje”. Ef 5,28 (BW). „Baczcie więc pilnie, jak macie postępować, nie jako niemądrzy, lecz jako mądrzy”. Ef 5,15 BW. Najważniejsze jest jednak spojrzenie na stosunek męża do żony przez przykład Pana Jezusa: „Wciąż miłujcie swe żony, jak też Chrystus umiłował zbór”. Ef 5,25 BW. Nadmienić w tym miejscu należy, że Jezus po pierwsze własne życie cenił mniej niż życie kościoła: „Po tym poznaliśmy miłość, że On za nas oddał życie swoje; i my winniśmy życie oddawać za braci”. 1 J 3:16 BW, a po drugie – podchodził do kościoła z perspektywy sługi: „A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem waszym, na wzór Syna Człowieczego, który nie przyszedł, aby Mu służono, lecz aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu”. Mt 20,27.28 BT. Tę oznakę pokory Jezusa apostoł Paweł ujął tymi słowy: „On, istniejąc w postaci Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem, lecz ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi, stawszy się podobnym do ludzi. A w zewnętrznym przejawie, uznany za człowieka, uniżył samego siebie, stawszy się posłusznym aż do śmierci – i to śmierci krzyżowej”. Flp 2,6-8 BT. Dlatego panowanie męża, w rzeczy samej, oznacza służenie żonie.
Co na temat życia seksualnego w małżeństwie mówi Biblia? Myśląc o żonie w taki sposób, jak zaleca Biblia: „O jak piękna jesteś, jakże wdzięczna, umiłowana, pełna rozkoszy! Postać twoja wysmukła jak palma, a piersi twe jak grona winne. Rzekłem: wespnę się na palmę, pochwycę gałązki jej owocem brzemienne. Tak! Piersi twe niech mi będą jako grona winne, a tchnienie twe jak zapach jabłek. Usta twoje jak wino wyborne, które spływa mi po podniebieniu, zwilżając wargi i zęby” Pnp 7,7-10 BT, mężowi nietrudno będzie zastosować biblijne rady: „Pij wodę z własnej cysterny, tę, która płynie z twej studni. Na zewnątrz mają bić twoje źródła? Tworzyć na placach strumienie? Niech służy dla ciebie samego, a nie innym wraz z tobą; niech źródło twe świętym zostanie, znajduj radość w żonie młodości. Przemiła to łania i wdzięczna kozica, jej piersią upajaj się zawsze, w miłości jej stale czuj rozkosz!”. Prz 5,15-19 BT. „Używaj życia ze swoją ukochaną żoną po wszystkie dni twojego marnego bytowania, jakie ci dał pod słońcem, bo to jest twój udział w życiu i trudzie, jaki znosisz pod słońcem”. Prz 9,9 BW. „Dobrze jest, jeżeli mężczyzna nie dotyka kobiety; Jednak ze względu na niebezpieczeństwo wszeteczeństwa, niechaj każdy ma swoją żonę i każda niechaj ma własnego męża. Mąż niechaj oddaje żonie, co jej się należy, podobnie i żona mężowi. Nie żona rozporządza własnym ciałem, lecz mąż; podobnie nie mąż rozporządza własnym ciałem, lecz żona. Nie strońcie od współżycia z sobą, chyba za wspólną zgodą do pewnego czasu, aby oddać się modlitwie, a potem znowu podejmujcie współżycie, aby was szatan nie kusił z powodu niepowściągliwości waszej". 1 Kor 7,1-6 BW.
Którymi przykazaniami Bóg ochrania małżeństwo? Siódmym i dziesiątym. Biblia mówi: „Nie cudzołóż” oraz: „…nie pożądaj żony bliźniego…”. Wj 20,14.17 BW. I dodaje: „Tak ten, kto idzie do żony bliźniego, kto jej dotknie, nie ujdzie karania. Lecz kto cudzołoży, ten jest niemądry: na własną zgubę to czyni. Chłostę i wstyd on tu znajdzie, a jego hańba się nie zmaże: bo zazdrość pobudza gniew męża, nie okaże litości w dniu pomsty, na okup za winę nie spojrzy, dary odrzuci, choćbyś je mnożył”. Prz 6,31-35 BT. „Małżeństwo niech będzie we czci u wszystkich, a łoże nieskalane; rozpustników bowiem i cudzołożników sądzić będzie Bóg”. Hbr 13,4 BW. „Słyszeliście, że powiedziano: Nie cudzołóż! A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa". Mt 5,27-28 BT.
Czy mąż może dać żonie list rozwodowy? Biblia mówi: „Tym zaś, którzy trwają w związkach małżeńskich, nakazuję nie ja, lecz Pan: Żona niech nie odchodzi od męża ... Mąż również niech nie oddala żony. Jeśli któryś z braci ma żonę niewierzącą i ta chce razem z nim mieszkać, niech jej nie oddala!". 1 Kor 7,10-12 BT. „I rzekł (Jezus): Dlatego opuści człowiek ojca i matkę i złączy się ze swoją żoną, i będą oboje jednym ciałem. A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało. Co więc Bóg złączył, niech człowiek nie rozdziela. Odparli Mu: Czemu więc Mojżesz polecił dać jej list rozwodowy i odprawić ją? Odpowiedział im: Przez wzgląd na zatwardziałość serc waszych pozwolił wam Mojżesz oddalać wasze żony; lecz od początku tak nie było. A powiadam wam: Kto oddala swoją żonę – chyba w wypadku nierządu – a bierze inną, popełnia cudzołóstwo. I kto oddaloną bierze za żonę, popełnia cudzołóstwo”. Mt 19,5-9 BT.
W drugim znaczeniu terminu mąż mowa jest „o mężczyźnie godnym szacunku ze względu na zalety charakteru, umysłu lub szczególne zasługi.” (SJP PWN). W Biblii tacy mężczyźni określani są mianem mąż Boży, bogobojny, mądry. Oto kilka przykładów: „A to jest błogosławieństwo, którym Mojżesz, mąż Boży, pobłogosławił synów izraelskich przed swoją śmiercią”. Pwt 33,1 BT. „Znalazłem Dawida, syna Jessego, męża według serca mego, który wykona całkowicie wolę moją”. Dz 13,22 BW. O Samuelu czytamy: „A ten mu odrzekł: Wszak jest w tym mieście mąż Boży; jest to mąż czcigodny. Wszystko co mówi, sprawdza się”. 1 Sm 9,6 BW. I o Elizeuszu: „Rzekła: Oto teraz wiem, że ten mąż Boży, który stale do nas zachodzi, jest święty”. 2 Krl 4,9 BT. „Żył w ziemi Us człowiek imieniem Hiob. Był to mąż sprawiedliwy, prawy, bogobojny i unikający zła”. Hi 1,1 BT. „Setnik Korneliusz, mąż sprawiedliwy i bogobojny, cieszący się uznaniem całego narodu żydowskiego”. Dz 10,22 BW. „A był wtedy w Jerozolimie człowiek, imieniem Symeon; człowiek ten był sprawiedliwy i bogobojny i oczekiwał pociechy Izraela, a Duch Święty był nad nim”. Łk 2,25 BW. „Każdy więc, kto słucha tych słów moich i wykonuje je, będzie przyrównany do męża mądrego, który zbudował dom swój na opoce. I spadł deszcz ulewny, i wezbrały rzeki, i powiały wiatry, i uderzyły na ów dom, ale on nie runął, gdyż był zbudowany na opoce”. Mt 7,24.25 BW.
Czy Biblia podaje inne znaczenia miana „mąż”? W Biblii słowo to odnosi się również po prostu do mężczyzny. Jezus powiedział: „A każdy, kto słucha tych słów moich, lecz nie wykonuje ich, przyrównany będzie do męża głupiego, który zbudował swój dom na piasku. I spadł ulewny deszcz, i wezbrały rzeki, i powiały wiatry, i uderzyły na ów dom, i runął, a upadek jego był wielki”. Mt 7,26.27 BW. „Doniesiono o tym królowi Jerycha w tych słowach: Oto mężowie z Izraelitów przybyli tu tej nocy, by wybadać kraj”. Joz 2,2 BT. „Wówczas prorok Izajasz przyszedł do króla Ezechiasza i zagadnął go: Co mówili ci mężowie i skąd przybyli do ciebie?”. Iz 39,3 BT. „Kiedy uporczywie wpatrywali się w Niego, jak wstępował do nieba, przystąpili do nich dwaj mężowie w białych szatach. I rzekli: Mężowie z Galilei, dlaczego stoicie i wpatrujecie się w niebo?”. Dz 1,10.11 BT. „Wtem nadszedł ktoś i doniósł im: Mężowie, których wtrąciliście do więzienia, znajdują się w świątyni i nauczają lud”. Dz 5,25 BW.
Mężem określany jest też mężczyzna niewierzący, bezbożny. Biblia mówi: „Człowiek niegodziwy, mąż bezbożny, chodzi z fałszem na ustach, mruga oczyma, daje znaki nogami, palcami wskazuje, w sercu swoim chowa podstęp, ustawicznie knuje zło, sieje niezgodę”. Prz 6,12-14 BW. „Wówczas rozkazał społeczności: Oddalcie się od namiotów tych bezbożnych mężów! Nie dotykajcie niczego, co do nich należy, byście nie zginęli przez ich grzechy!”. Lb 16,26 BT, „Radością głupiego – czyny haniebne, a męża rozważnego – mądrość. Oczekiwanie uczciwych – radością, nadzieja bezbożnych przepadnie”. Prz 10,23.28 BT. „Bezbożni zaś są jak morze wzburzone, które się nie może uciszyć i którego fale wyrzucają muł i błoto. Nie ma pokoju – mówi Bóg mój – dla bezbożnych”. Iz 57,20.21 BT, a których los przepowiada Biblia: „A to samo słowo zabezpieczyło obecnie niebo i ziemię jako zachowane dla ognia na dzień sądu i zguby bezbożnych ludzi”. 2 P 3,7 BT.
Podsumowanie. Biblia mówi: „Błogosławiony każdy, który się boi Pana, który kroczy jego drogami! Owoc trudu rąk swoich spożywać będziesz, będziesz szczęśliwy i dobrze ci się powiedzie. Żona twoja będzie jak owocująca winnica w obrębie zagrody twojej, dzieci twoje jak sadzonki oliwne dokoła stołu twego. Tak oto błogosławiony będzie mąż, który się boi Pana! Niech ci błogosławi Pan z Syjonu, abyś oglądał szczęście Jeruzalemu po wszystkie dni życia twego! I abyś oglądał dzieci synów twoich!”. Ps 128 BT.