„Umiej być przyjacielem, a znajdziesz przyjaciela”. Ignacy Krasicki.
Słownikowa definicja przyjaźni mówi, że są to bliskie, serdeczne stosunki z drugą osobą, oparte na wzajemnej życzliwości i zaufaniu.
Biblia zawiera opisy prawdziwych przyjaźni, choć nie tylko. Biblia mówi: „Jonatan zaś zawarł z Dawidem związek przyjaźni, umiłował go bowiem jak samego siebie”. 1 Sm 18,3 BT. „Przyjaciele moi i sąsiedzi stronią od mojej choroby i moi bliscy stoją z daleka”. Ps 38,12 BT. „Nawet mój przyjaciel, któremu ufałem i który chleb mój jadł, podniósł na mnie piętę”. Ps 41,10 BT. Salomon, choć sam do ubogich nie należał, nie miał chyba wielu prawdziwych przyjaciół, skoro napisał coś, co jest sprzeczne z powszechnie akceptowanym powiedzeniem: „Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”. Biblia mówi: „Ubogi jest znienawidzony nawet przez swojego bliźniego, lecz bogaty ma wielu przyjaciół”. Prz 14,20 BW, czy „Bogactwo zjednywa wielu przyjaciół, lecz ubogiego przyjaciel opuszcza”. Prz 19,4 BW. Pytanie, czy przyjaźń oparta na bogactwie jest prawdziwą przyjaźnią? Raczej nie.
Choć w przypadku przyjaźni z Panem Bogiem, Bogaczem nad bogaczami, może tak być. Biblia mówi, że dzięki szczerej wierze i życiu zgodnie z wolą Bożą, można dostąpić zaszczytu przyjaźnienia się ze Stwórcą, który swoich przyjaciół obdarza wieloma błogosławieństwami: „A Pan rozmawiał z Mojżeszem twarzą w twarz, jak się rozmawia z przyjacielem”. Wj 33,11 BT. „Uwierzył przeto Abraham Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwość, i został nazwany przyjacielem Boga”. Jk 2,23 BT. Jednak trzeba pamiętać, „że przyjaźń ze światem jest nieprzyjaźnią z Bogiem. Jeżeli więc ktoś zamierzałby być przyjacielem świata, staje się nieprzyjacielem Boga”. Jk 4,4 BT.
Najlepszym przyjacielem jest Pan Bóg, który tak „umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne”. J 3,16 BT. Chrystus tak jak i Ojciec zaoferował wierzącym swoją przyjaźń. Biblia mówi: „Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni pan jego; lecz nazwałem was przyjaciółmi, bo wszystko, co słyszałem od Ojca mojego, oznajmiłem wam”. J 15,15 BW. W przyjaźni tak właśnie być powinno – miłość, szczerość, wspólne zainteresowania i wsparcie. Biblia mówi: „To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”. J 15,12.13 BT.
Biblia mówi: „Śmierć i życie są w mocy języka, lecz kto nim zyskuje przyjaciół, korzysta z jego owocu”. Prz 18,21 BW. Pan Jezus pozyskiwał przyjaciół słowem, albowiem z Jego ust nigdy nie padło nic niestosownego. Wręcz przeciwnie. Dlatego Biblia mówi: „Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami: Błogosławieni...”. Mt 5,2.3 BT. „Tak Jezus obchodził wszystkie miasta i wioski. Nauczał w tamtejszych synagogach, głosił Ewangelię królestwa i leczył wszystkie choroby i wszystkie słabości. A widząc tłumy ludzi, litował się nad nimi, bo byli znękani i porzuceni, jak owce nie mające pasterza”. Mt 9,35.36 BT. Pamiętajmy, że „jeśli kto w mowie nie uchybia, ten jest mężem doskonałym”. Jk 3,2 BT, wtedy faktycznie może językiem pozyskać przyjaciół.
W prawdziwej przyjaźni chodzi o dobro drugiej osoby, by dawane rady jej służyły, dlatego Pan Jezus w trosce o swoich przyjaciół powiedział: „Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję”. J 15,14 BT. „Wy zatem, bracia, powołani zostaliście do wolności. Tylko nie bierzcie tej wolności jako zachęty do hołdowania ciału, wręcz przeciwnie, miłością ożywieni służcie sobie wzajemnie! Bo całe Prawo wypełnia się w tym jednym nakazie: Będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego. A jeśli u was jeden drugiego kąsa i pożera, baczcie, byście się wzajemnie nie zjedli. Oto, czego uczę: postępujcie według ducha, a nie spełnicie pożądania ciała”. Ga 5,13-16 BT. „Błogosławiony Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa, Ojciec miłosierdzia i Bóg wszelkiej pociechy, Ten, który nas pociesza w każdym naszym utrapieniu, byśmy sami mogli pocieszać tych, co są w jakiejkolwiek udręce, pociechą, której doznajemy od Boga”. 2 Kor 1,3.4 BT.
Zatem jakie cechy charakteru posiada dobry przyjaciel? Dobry przyjaciel – naśladując najlepszego Przyjaciela, jakim jest Chrystus – zastosuje się do rady: „Nie poszukujcie niczego w celu wynoszenia się jedni ponad drugich, nie gońcie za próżną chwałą, lecz z całą pokorą uważajcie innych za lepszych od was samych. Niech nikt nie szuka tylko własnego dobra, lecz niech myśli o sprawach innych”. Flp 2,3-4 BWP. „A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem waszym, na wzór Syna Człowieczego, który nie przyszedł, aby Mu służono, lecz aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu”. Mt 20,27.28 BT. Prócz miłości, przyjaciela powinna cechować mądrość. Biblia mówi: „Mądrość zaś [zstępująca] z góry jest przede wszystkim czysta, dalej, skłonna do zgody, ustępliwa, posłuszna, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, wolna od względów ludzkich i obłudy”. Jk 3,17 BT.
Stosując się do nakazu miłości agape, prawdziwy przyjaciel zawsze będzie wierny i lojalny. Biblia mówi: „Przyjaciel w każdym czasie okazuje swą miłość, staje się bratem na dni nieszczęścia”. Prz 17,17 BWP. „Są bliźni, którzy przywodzą do zguby, lecz niejeden przyjaciel jest bardziej przywiązany niż brat”. Prz 18,24 BW.
Przyjaciele powinni mieć podobne światopoglądy. Biblia mówi: „Czy idzie dwóch razem, jeżeli się nie umówili?”. Am 3,3 BT. Powinno się więc wybierać takich przyjaciół, którzy kochają Boga i mają czyste serca. Biblia mówi: „Uciekaj zaś przed młodzieńczymi pożądaniami, a zabiegaj o sprawiedliwość, wiarę, miłość, pokój — wraz z tymi, którzy wzywają Pana czystym sercem”. 2 Tm 2,22 BT. „A Bóg, który daje cierpliwość i pociechę, niech sprawi, abyście wzorem Chrystusa te same uczucia żywili do siebie i zgodnie, jednymi ustami wielbili Boga i Ojca Pana naszego Jezusa Chrystusa. Dlatego przygarniajcie siebie nawzajem, bo i Chrystus przygarnął was – ku chwale Boga”. Rz 15,5-7 BT. „Kto z mądrym przestaje – nabywa mądrości, towarzysz głupców poniesie szkodę”. Prz 13,20 BT. Dawid wiedział o tym wszystkim, mówiąc: „Jestem przyjacielem wszystkich, którzy się boją Ciebie (Boga), co strzegą Twych postanowień”. Ps 119,63 BT.
Prawdziwy przyjaciel jest zawsze szczery, nawet jeśli prawda nie jest przyjemna. Biblia mówi: „Razy przyjaciela są oznaką wierności, pocałunki wroga są zwodnicze”. Prz 27,6 BW. „…Słodki jest przyjaciel, który radzi szczerze”. Prz 27,9 BW.
Uwaga! Ten, kto szerzy plotki i oszczerstwa, nie jest prawdziwym przyjacielem. Taki zniszczy każdą przyjaźń. Biblia mówi: „Człowiek podstępny wznieca kłótnie, plotkarz poróżnia przyjaciół”. Prz 16,28 BT. „Zataja występek ten, komu zależy na przyjaźni; lecz kto o nim rozgłasza, rozłącza przyjaciół”. Prz 17,9 BT.
Człowiek nie jest stworzony, by egzystować samotnie, dlatego nie warto opuszczać swoich przyjaciół. Biblia mówi: „Lepiej jest dwom niż jednemu...”. Koh 4,9 BT. „Nie opuszczaj swego przyjaciela, ani przyjaciela swego ojca; …Lepszy jest sąsiad blisko niż brat daleko”. Prz 27,10 BW.
Podsumowanie. „Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”. Oznacza to, że w nieszczęściu, w jakimkolwiek niepowodzeniu okazuje się, kto jest prawdziwym przyjacielem. Jest nim ten, kto „nie szuka własnego dobra, lecz dobra bliźniego!”. 1 Kor 10,24 BT. Jednak należy mieć na uwadze to, że żeby mieć przyjaciela, samemu trzeba umieć nim być oraz że w przyjaźni nie ma większej radości od ofiarowywania przyjacielowi siebie i swojego czasu. Dlatego Biblia mówi, żeby „pamiętać na słowo Pana Jezusa, który sam powiedział: Bardziej błogosławioną rzeczą jest dawać aniżeli brać”. Dz 20,35 BW.