Chciwość to nieumiarkowana potrzeba posiadania bogactwa lub czegoś, co do nas nie należy. Podłożem chciwości jest pożądanie. Biblia mówi: „A ci, którzy chcą być bogaci, wpadają w pokuszenie i w sidła, i w liczne bezsensowne i szkodliwe pożądliwości, które pogrążają ludzi w zgubę i zatracenie. Albowiem korzeniem wszelkiego zła jest miłość pieniędzy; niektórzy, ulegając jej, zboczyli z drogi wiary i uwikłali się sami w przeróżne cierpienia”. 1 Tm 6,9-10 BW.

Mówi się, że „Nie możesz zabronić ptakom (...) by latały nad twoją głową, ale możesz zabronić im, by uwiły gniazdo w twoich włosach”. (S. Daull). Podobnie jest z pokusami. Osoby wierzące nie powinny pozwolić, by duch chciwości zagnieździł się w ich sercach i umysłach, gdyż wiąże się to z przestępowaniem ostatniego Bożego przykazania, które nakazuje, by niczego nie pożądać. Biblia mówi: „Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego. Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która należy do bliźniego twego”. Wj 20,17 BT.

Chciwość w Piśmie Świętym przedstawiana jest w negatywnym kontekście. Biblia mówi: „Bo pyszni się bezbożny zachcianką swoją, a chciwiec bluźni, znieważa Pana”. Ps 10,3 BW; „Niesprawiedliwy jest zawsze chciwy, sprawiedliwy daje i nigdy nie odmawia”. Prz 21,26 BW. Dobrze jest postępować tak, jak postępują sprawiedliwi, ponieważ Biblia mówi, że „(…) chciwość (...) jest bałwochwalstwem”. Kol 3,5 UBG.

Dlaczego Paweł napisał, że chciwość jest bałwochwalstwem? Otóż bałwochwalstwem jest tak silna potrzeba posiadania, że obiekt pożądania staje się ważniejszy od Boga. To dlatego chciwość jest tak niebezpieczna, więc by się jej ustrzec, warto pamiętać słowa Jezusa: „(…) Uważajcie i strzeżcie się chciwości, gdyż życie człowieka nie jest zależne od obfitości jego majętności”. Łk 12,15 TNP.

Dla pierwszych ludzi zakazany owoc był bardziej pożądany niż Boża obecność w ich życiu. Po rozmowie z szatanem „(…) niewiasta spostrzegła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia, że jest ono rozkoszą dla oczu i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy (…)”. Rdz 3,6 BT. I dla prarodziców i dla nas byłoby lepiej, gdyby oko, które pożądało, wyłupili i odrzucili „(…) od siebie, albowiem będzie pożyteczniej dla ciebie, że zginie jeden z członków twoich, niż żeby całe ciało twoje miało pójść do piekła”. Mt 5,29 BW, a rękę, która chciwie sięgnęła po zabronioną rzecz, odcięli i odrzucili „(…) od siebie, albowiem będzie pożyteczniej dla ciebie, że zginie jeden z członków twoich, niż żeby miało całe ciało twoje znaleźć się w piekle”. Mt 5,30 BW, albowiem zawsze „(…) pożądliwość, gdy pocznie, rodzi grzech (...)”. Jk 1,15 BT.

Grzechy, w tym pożądanie i chciwość „(…) wykopały przepaść między wami a waszym Bogiem; wasze grzechy zasłoniły Mu oblicze przed wami (…)”. Iz 59,2 BT. Zostajemy wtedy bez Bożej ochrony, a zło przejmuje nad nami władzę. Wszelkie zło, w tym nasza zachłanność, zostanie ukarane: „Stałem się bogaty i zgromadziłem dla siebie majątek – lecz z jego pracy nic nie pozostanie z powodu grzechów przezeń popełnionych”. Oz 12,9 BT.

Mówiąc o zachłanności, pazerności, interesowności, warto zastanowić się nad pytaniem: „Skąd wojny i skąd walki pośród was?”. Jk 4,1 TNP. W odpowiedzi czytamy o sporym łańcuch zależności. Biblia mówi: „Nie skądinąd, tylko z waszych żądz, które walczą w członkach waszych. Pożądacie, a nie macie, żywicie morderczą zazdrość, a nie możecie osiągnąć. Prowadzicie walki i kłótnie, a nic nie posiadacie, gdyż się nie modlicie. Modlicie się, a nie otrzymujecie, bo się źle modlicie, starając się jedynie o zaspokojenie swych żądz”. Jk 4,1-3 BT.

To motywacja nadaje charakter naszym czynom, nadając im znamię podłości albo wysokiej moralnej wartości. Z powodu właściwej motywacji „Zadajcie więc śmierć temu, co jest przyziemne w członkach: rozpuście, nieczystości, lubieżności, złej żądzy i chciwości, bo ona jest bałwochwalstwem. Z powodu nich nadchodzi gniew Boży na synów buntu”. Kol 3,5-6 BT. „Wielkim zaś zyskiem jest pobożność wraz z poprzestawaniem na tym, co wystarczy. Nic bowiem nie przynieśliśmy na ten świat; nic też nie możemy [z niego] wynieść. Mając natomiast żywność i odzienie, i dach nad głową, bądźmy z tego zadowoleni!”. 1 Tm 6,6-8 BT.

Przyjmując Jezusa do serca, musimy postępować zgodnie z Jego naukami, A On nauczał: „Co wychodzi z człowieka, to czyni go nieczystym. Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, nierząd, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zazdrość, obelgi, pycha, głupota. Całe to zło z wnętrza pochodzi i czyni człowieka nieczystym”. Mk 7,20-23 BT. Módlmy się więc o najpotrzebniejsze rzeczy, albowiem Biblia mówi: „Nie troszczcie się więc zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść? co będziemy pić? czym będziemy się przyodziewać? Bo o to wszystko poganie zabiegają. Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o królestwo i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane”. Mt 6,31-33 BT.

Biblia ostrzega przed fałszywymi nauczycielami, którzy z powodu chciwości, sprowadzają ludzi z drogi prawdy. Mówi, że „(…) wśród was będą fałszywi nauczyciele, którzy wprowadzą wśród was zgubne herezje. Wyprą się oni Władcy, który ich nabył, a sprowadzą na siebie rychłą zgubę. A wielu pójdzie za ich rozpustą, przez nich zaś droga prawdy będzie obrzucona bluźnierstwami; dla zaspokojenia swej chciwości obłudnymi słowami was sprzedadzą ci, na których wyrok potępienia od dawna jest w mocy, a zguba ich nie śpi”. 2 P 2,1-3 BT, oni bowiem „(…) uważają, że pobożność jest źródłem zysku”. 1 Tm 6,5 BT.

Gromadzenie majętności w ilości większej niż jest to rzeczywiście uzasadnione czy konieczne, jest postępowaniem wbrew zaleceniom Pana Jezusa, który nauczał: „Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie mól i rdza niszczą i gdzie złodzieje włamują się, i kradną. Gromadźcie sobie skarby w niebie, gdzie ani mól, ani rdza nie niszczą i gdzie złodzieje nie włamują się, i nie kradną. Bo gdzie jest twój skarb, tam będzie i serce twoje”. Mt 6,19-21 BT.

Podsumowanie. Wszystkie wersety biblijne ukazują nam chciwość w negatywnym świetle, ponieważ miłość pieniędzy jest przeciwstawna do miłości Boga – to bałwochwalstwo w czystej postaci, grzech oddzielający nas od Boga. Biblia mówi: „Nikt nie może dwom panom służyć, gdyż albo jednego nienawidzić będzie, a drugiego miłować, albo jednego trzymać się będzie, a drugim pogardzi. Nie możecie Bogu służyć i mamonie”. Mt 6,24 BW. Za radą Biblii poprzestawajmy na tym, co mamy i najważniejsze: „Uważajcie i strzeżcie się chciwości, gdyż nie od tego, że ktoś ma obfitość dóbr, zależy jego życie”. Łk 12,15 UBG. Wieczne życie. Zatem „Postępowanie wasze niech będzie wolne od chciwości na pieniądze: zadowalajcie się tym, co macie. Sam bowiem (Bóg) powiedział: Nie opuszczę cię ani pozostawię”. Hbr 13,5 BT.

Darami nazywamy to, co komuś ofiarowujemy. Oczywiście największą wartość mają niespodzianki i dary „z serca”, gdyż „Dar potajemny uśmierza gniew, a złość największą – podarek w zanadrzu”. Prz 21,14 BT.

Nasze dobrowolne dary cieszą Boga. Biblia mówi: „Każdy mężczyzna i każda kobieta z Izraela, których pobudziło serce, składali się na wszelkie dzieło, jakie Pan nakazał Mojżeszowi wykonać, i przynosili dobrowolne dary dla Pana”. Wj 35,29 BW. Jeśli więc zdecydujemy się na składanie darów, róbmy to z radością, „Każdy, tak jak sobie postanowił w sercu, nie z żalem albo z przymusu; gdyż ochotnego dawcę Bóg miłuje”. 2 Kor 9,7 BW.

Nasza hojność cieszy Boga. Biblia mówi: „A niektórzy z naczelników rodów, doszedłszy do domu Pańskiego w Jeruzalemie, złożyli dla domu Bożego dobrowolne dary, aby można go było postawić na dawnym jego miejscu. Według swojej możności dali na fundusz odbudowy sześćdziesiąt jeden tysięcy drachm w złocie, pięć tysięcy min w srebrze i sto szat kapłańskich”. Ez 2,68-69 BW.

Nasze dary są wyrazem wdzięczności Bogu za Jego błogosławieństwa. „Niechaj składają ofiary dziękczynne, Niech z radością opowiadają o czynach jego!” Ps 107,22 BW.

Bóg błogosławi tym, którzy mając niewiele, dzielą się z innymi i składają szczodre dary. Biblia mówi: „A powiadamiamy was, bracia, o łasce Bożej, okazanej zborom macedońskim, iż mimo licznych utrapień, które wystawiały ich na próbę, niezwykła radość i skrajne ubóstwo ich przerodziły się w nadzwyczajne bogactwo ich ofiarności”. 2 Kor 8,1-2 BW.

Poprzez składanie darów oddajemy Bogu cześć. Biblia mówi: „I wszedłszy do domu, ujrzeli dziecię z Marią, matką jego, i upadłszy, oddali mu pokłon, potem otworzywszy swoje skarby, złożyli mu w darze złoto, kadzidło i mirrę”. Mt 2,11 BW.

Każdy powinien dawać tyle, na ile go stać. Biblia mówi: „Jeśli bowiem jest ochotna wola, zasługuje ona na uznanie według tego, co ma, a nie według tego, czego nie ma. Nie chodzi bowiem o to, by inni mieli ulgę, a wy obciążenie, lecz chodzi o równość; W obecnym czasie niech wasz nadmiar wyrówna ich niedostatek, by i ich nadmiar służył na pokrycie waszego niedostatku, ażeby była równość”. 2 Kor 8,12-14 BW.

Wiele wymaga się od tych, którym wiele dano. Biblia mówi: „...Komu wiele dano, od tego wiele będzie się żądać, a komu wiele powierzono, od tego więcej będzie się wymagać”. Łk 12,48 BW.

Bóg błogosławi tym, którzy oddają dziesięciny i składają dary. Biblia mówi: „Czy człowiek może oszukiwać Boga? Bo wy mnie oszukujecie! Lecz wy pytacie: W czym cię oszukaliśmy? W dziesięcinach i daninach... Przynieście całą dziesięcinę do spichlerza, aby był zapas w moim domu, i w ten sposób wystawcie mnie na próbę! – Mówi Pan Zastępów – czy wam nie otworzę okien niebieskich i nie wyleję na was błogosławieństwa ponad miarę”. Ml 3,8.10 BW.

Kto hojnie daje, wiele otrzyma. Biblia mówi: „Dawajcie, a będzie wam dane; miarę dobrą, natłoczoną, utrzęsioną i opływającą wsypią w zanadrza wasze. Odmierzą wam bowiem taką miarą, jaką wy mierzycie”. Łk 6,38 BT.

Boże pojęcie wielkości daru jest zupełnie różne od ludzkiego. Dary dawane z potrzeby serca są tymi największymi tak, jak grosz pewnej wdowy. Biblia mówi:: „Potem usiadł (Jezus) naprzeciw skarbony i przypatrywał się, jak tłum wrzucał drobne pieniądze do skarbony. Wielu bogatych wrzucało wiele. Przyszła też jedna uboga wdowa i wrzuciła dwa pieniążki, czyli jeden grosz. Wtedy przywołał swoich uczniów i rzekł do nich: Zaprawdę, powiadam wam: Ta uboga wdowa wrzuciła najwięcej ze wszystkich, którzy kładli do skarbony. Wszyscy bowiem wrzucali z tego, co im zbywało; ona zaś ze swego niedostatku wrzuciła wszystko, co miała, całe swe utrzymanie”. Mk 12,41-44 BT.

Podsumowanie. Biblia mówi: „Bardziej błogosławioną rzeczą jest dawać aniżeli brać”. Dz 20,35 BW. Każdy składany dar powinien sprawiać nam radość, ale przede wszystkim powinien być czymś szczególnym dla obdarowanego. Ludziom Bóg dał najwspanialszy, z serca płynący dar: „Albowiem tak Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń wierzy, nie zginął, ale miał żywot wieczny”. J 3,16 BW. Czy również człowiek może Bogu dać coś szczególnego, wartościowego? Tak! Biblia mówi: „A zatem proszę was, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście dali ciała swoje na ofiarę żywą, świętą, Bogu przyjemną, jako wyraz waszej rozumnej służby Bożej”. Rz 12,1 BT.

Pierwszym Pracownikiem, jakiego znamy z kart Biblii, jest sam Pan Bóg, który wykonał niesamowite zadanie – stworzył najpierw wspaniałe środowisko dla ludzi, a potem ich samych. Biblia mówi: „W sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w nich”. Wj 20,11 BT. I jak ocenił Pan owoce Swojej pracy? „A Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre”. Rdz 1,31 BT.

Pierwsi ludzie, mimo że zamieszkali w idealnym świecie, też mieli wyznaczone przez Boga zadania. Biblia mówi: „Pan Bóg wziął zatem człowieka i umieścił go w ogrodzie Eden, aby uprawiał go i doglądał”. Rdz 2,15 BT.

Po popełnieniu grzechu praca człowieka miała być znacznie cięższa. Bóg powiedział: „przeklęta niech będzie ziemia z twego powodu: w trudzie będziesz zdobywał od niej pożywienie dla siebie po wszystkie dni twego życia. Cierń i oset będzie ci ona rodziła, a przecież pokarmem twym są płody roli. W pocie więc oblicza twego będziesz musiał zdobywać pożywienie, póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty...”. Rdz 3,17-19 BT. Od tego momentu „Człowiek wychodzi do swojej pracy, do trudu swojego aż do wieczora”. Ps 104,23 BT.

Jednak każdy trud, którego się podejmiemy i każdy obowiązek powinniśmy wykonywać sumiennie. Biblia mówi: „Na co natknie się twoja ręka, abyś to zrobił, to zrób według swojej możności, bo w krainie umarłych, do której idziesz, nie ma ani działania, ani zamysłów, ani poznania, ani mądrości”. Koh 9,10 BW. „Spełniajcie swoje obowiązki z całym zapałem, tak jakbyście służyli Panu, a nie ludziom”. Ef 6,7 BWP. Nasza rzetelność powinna przynosić chwałę Panu, więc „wszystko, cokolwiek czynicie w słowie lub w uczynku, wszystko czyńcie w imieniu Pana Jezusa, dziękując przez Niego Bogu Ojcu”. Kol 3,17 BW.

Według Biblii mamy walczyć z lenistwem i wygodnictwem, aby dla nikogo nie być ciężarem. Apostoł Paweł nauczał: „Sami bowiem wiecie, jak należy nas naśladować, bo nie wzbudzaliśmy wśród was niepokoju ani u nikogo nie jedliśmy za darmo chleba, ale pracowaliśmy w trudzie i zmęczeniu, we dnie i w nocy, aby dla nikogo z was nie być ciężarem. Nie jakobyśmy nie mieli do tego prawa, lecz po to, aby dać wam samych siebie za przykład do naśladowania. Albowiem gdy byliśmy u was, nakazywaliśmy wam tak: Kto nie chce pracować, niech też nie je! Słyszymy bowiem, że niektórzy wśród was postępują wbrew porządkowi: wcale nie pracują, lecz zajmują się rzeczami niepotrzebnymi. Tym przeto nakazujemy i napominamy ich w Panu Jezusie Chrystusie, aby pracując ze spokojem, własny chleb jedli”. 2 Tes 3,7-12 BT.

Rzetelna praca umożliwia nam zaspokojenie własnych potrzeb, albowiem „Każdy trud przynosi zyski...”. Prz 14,23 BT. Choć nie tylko, gdyż pracujemy też i po to, aby udzielać wsparcia innym, dlatego „Kto dotąd kradł, niech już przestanie kraść, lecz raczej niech pracuje uczciwie własnymi rękami, by miał z czego udzielać potrzebującemu”. Ef 4,28 BT, bo „Kto uszy zatyka na krzyk ubogiego, sam będzie wołał bez skutku”. Prz 21,13 BT.

Pamiętajmy, że „Religijność czysta i bez skazy wobec Boga i Ojca wyraża się (między innymi) w opiece nad sierotami i wdowami w ich utrapieniach...”. Jk 1,27 BT, kto więc z serca „Otwiera dłoń ubogiemu, do nędzarza wyciąga swe ręce”. Prz 31,20 BT, ten podoba się Bogu. Zatem „Nie zapominajcie o dobroczynności i wzajemnej więzi, gdyż cieszy się Bóg takimi ofiarami”. Hbr 13,16 BT.

Praca jest darem od Boga. I jest ogromnym błogosławieństwem, „Bo też, że człowiek je i pije, i cieszy się szczęściem przy całym swym trudzie – to wszystko dar Boży”. Koh 3,13 BT. Zatem „Jeżeli Pan domu nie zbuduje, na próżno się trudzą ci, którzy go wznoszą. Jeżeli Pan miasta nie ustrzeże, strażnik czuwa daremnie. Daremnym jest dla was wstawać przed świtem, wysiadywać do późna – dla was, którzy jecie chleb zapracowany ciężko; tyle daje On i we śnie tym, których miłuje”. Ps 127,1-2 BT. „Oto co ja uznałem za dobre: że piękną jest rzeczą jeść i pić, i szczęścia zażywać przy swojej pracy, którą się człowiek trudzi pod słońcem, jak długo się liczy dni jego życia, których mu Bóg użyczył: bo to tylko jest mu dane. Dla każdego też człowieka, któremu Bóg daje bogactwo i skarby i któremu pozwala z nich korzystać, wziąć swoją część i cieszyć się przy swoim trudzie – to Bożym jest darem”. Koh 5,17-18 BT.

Każdy przyjmujący Boży dar pracy jest szczęśliwy. Biblia mówi: „Szczęśliwy każdy, kto boi się Pana, który chodzi Jego drogami! Bo z pracy rąk swoich będziesz pożywał, będziesz szczęśliwy i dobrze ci będzie”. Ps 128,1-2 BT.

Ochoczych pracowników Pan obdarza różnymi talentami. Biblia mówi: „Oto wybrałem Besaleela, syna Uriego, syna Chura z pokolenia Judy. I napełniłem go duchem Bożym, mądrością i rozumem, i umiejętnością wykonywania wszelkiego rodzaju prac, pomysłowością w pracach w złocie, w srebrze, w brązie i w rzeźbieniu kamieni do oprawy, i w rzeźbieniu drzewa oraz wykonaniu różnych dzieł. A dodam mu Oholiaba, syna Achisamaka z pokolenia Dana. Napełniłem umysł wszystkich rękodzielników mądrością, aby mogli wykonać to, co ci rozkazałem...”. Wj 31,2-6 BT.

Mimo że Bóg jest zwolennikiem rzetelnej pracy, nie zakazuje wypoczynku. Biblia mówi: „A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał, stwarzając”. Rdz 2,2-3 BT, dlatego „Sześć dni będziesz pracował i wykonywał wszelką twą pracę, lecz w siódmym dniu jest szabat Pana, Boga twego. Nie będziesz wykonywał żadnej pracy...”. Pwt 5,13-14 BT.

Sumienna i dbała praca nie jest równoznaczna z pracoholizmem, Biblia bowiem mówi: „Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie je mól i rdza niszczą i gdzie złodzieje podkopują i kradną...”. Mt 6,19 BW, „Wielkim zaś zyskiem jest poprzestawanie na tym, co wystarczy. Nic bowiem nie przynieśliśmy na ten świat; nic też nie możemy [z niego] wynieść. Mając natomiast żywność i odzienie, i dach nad głową, bądźmy z tego zadowoleni!”. 1 Tm 6,6-8 BT.

Podsumowanie. Na tym świecie nie pokładajmy ufności w owocach własnej pracy i nie mówmy: „...Masz wielkie zasoby dóbr, na długie lata złożone; odpoczywaj, jedz, pij i używaj!”. Łk 12,19 BT, ponieważ nie jest to zabezpieczenie na wieczność. W każdej chwili bowiem Bóg może powiedzieć: „...Głupcze, jeszcze tej nocy zażądają twojej duszy od ciebie; komu więc przypadnie to, coś przygotował? Tak dzieje się z każdym, kto skarby gromadzi dla siebie, a nie jest bogaty przed Bogiem”. Łk 12,20-21 BT. Dla tych, którzy są „bogaci przed Bogiem”, wszystko się zmieni na nowej ziemi: „Albowiem oto Ja stwarzam nowe niebiosa i nową ziemię... Zbudują domy i mieszkać w nich będą, zasadzą winnice i będą jedli z nich owoce. Nie będą budować, żeby kto inny zamieszkał, nie będą sadzić, żeby kto inny się karmił… Nie będą się trudzić na próżno…”. Iz 65,17.21-23 BT. Jednak zanim to nastąpi, nas obowiązuje biblijna zasada: „Cokolwiek czynicie, z serca wykonujcie jak dla Pana, a nie dla ludzi, świadomi, że od Pana otrzymacie dziedzictwo [wiekuiste] jako zapłatę”. Kol 3,23-24 BT.

„Ale ty, gdy dajesz jałmużnę, niechaj nie wie lewica twoja, co czyni prawica twoja, Aby twoja jałmużna była ukryta, a Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odpłaci tobie”. Mt 6,3-4 BW.

Jałmużna jest uczynkiem miłosierdzia, jest wspaniałym darem dla tych, którzy ją dają przed Bogiem, zgodnie z Jego słowami: „Chętnie mu (ubogiemu) udziel, niech serce twe nie boleje, że dajesz”. Pwt 15,10 BT.

Aby „serce twe nie bolało, że dajesz”, konieczne było duchowe odrodzenie, a więc przemiana serca. Biblia mówi: „Jako więc wybrańcy Boży – święci i umiłowani – obleczcie się w serdeczne miłosierdzie, dobroć, pokorę, cichość, cierpliwość”. Kol 3,12 BT, ponieważ „Dobry człowiek z dobrego skarbca swego serca wydobywa dobro, a zły człowiek ze złego skarbca wydobywa zło”. Łk 6,45 BT.

Praktykując miłosierdzie, a w tym między innymi jałmużnę, otrzymujemy znacznie więcej, niż dajemy, pod warunkiem, że „będziesz chodził Jego drogami, strzegł Jego praw, poleceń i nakazów oraz słuchał Jego głosu. On cię wtedy wywyższy we czci, sławie i wspaniałości ponad wszystkie narody, które uczynił, abyś był ludem świętym dla Pana, Boga twego, jak sam powiedział”. Pwt 26,17.19 BT.

Materialny datek jest sposobnością do wzbogacenia się przede wszystkim w dobra duchowe. Biblia mówi: „Kto jest dobroczynny, będzie wzbogacony, a kto innych pokrzepia, sam będzie pokrzepiony”. Prz 11,25 BW.

Kwestię wzbogacania się w dobra duchowe dzięki hojnym datkom Paweł wyjaśnia następująco: „Tak bowiem jest: kto skąpo sieje, ten skąpo i zbiera, kto zaś hojnie sieje, ten hojnie też zbierać będzie. Każdy niech przeto postąpi tak, jak mu nakazuje jego własne serce, nie żałując i nie czując się przymuszonym, albowiem radosnego dawcę miłuje Bóg. A Bóg może zlać na was całą obfitość łaski, tak byście mając wszystkiego i zawsze pod dostatkiem, bogaci byli we wszystkie dobre uczynki według tego, co jest napisane: Rozproszył, dał ubogim, sprawiedliwość Jego trwa na wieki”. 2 Kor 9,6-9 BT.

Biblia mówi, że „Wszelki datek dobry i wszelki dar doskonały zstępuje z góry od Ojca światłości”. Jk 1,17 BW. Z tejże Księgi dowiadujemy się o licznych Bożych dobrodziejstwach wyświadczonych Izraelitom, którzy wzywani byli do dobroczynności względem bliźnich: „Bierzcie w obronę biedaka i sierotę, ubogiemu i potrzebującemu wymierzajcie sprawiedliwość! Ratujcie biedaka i nędzarza”. Ps 82,3-4 BW. „Jeśli pożyczysz pieniądze ubogiemu z mojego ludu, żyjącemu obok ciebie, to nie będziesz postępował wobec niego jak lichwiarz i nie każesz mu płacić odsetek”. Wj 22,24 BT. Prawo dotyczące dziesięciny trzeciego roku sprowadzało się do jałmużny, gdyż Biblia nakazywała: „oddasz je lewicie, obcemu, sierocie i wdowie, aby jedli do syta w twoich murach...”. Pwt 26,12 BT. Ponadto „Jeśli będziesz żął we żniwa na swoim polu i zapomnisz snopka na polu, nie wrócisz się, aby go zabrać, lecz zostanie dla obcego, sieroty i wdowy, aby ci błogosławił Pan, Bóg twój, we wszystkim, co czynić będą twe ręce. Jeśli będziesz zbierał oliwki, nie będziesz drugi raz trząsł gałęzi; niech zostanie coś dla obcego, sieroty i wdowy. Gdy będziesz zbierał winogrona, nie szukaj powtórnie pozostałych winogron; niech zostaną dla obcego, sieroty i wdowy”. Pwt 24,19-21 BT. „Ubogiego bowiem nie zabraknie w tym kraju, dlatego ja nakazuję: Otwórz szczodrze rękę swemu bratu uciśnionemu lub ubogiemu w twej ziemi”. Pwt 15,11 BT.

Jałmużna powszechnie praktykowana w Izraelu była też zalecana, jak już wspomnieliśmy wyżej, w Nowym Testamencie. Naśladowcy Jezusa kładli nacisk na fakt, że prawdziwa wiara nie ma względu na osoby. Biblia mówi: „Bracia moi, niech wiara wasza w Pana naszego Jezusa Chrystusa uwielbionego nie ma względu na osoby. Bo gdyby przyszedł na wasze zgromadzenie człowiek przystrojony w złote pierścienie i bogatą szatę i przybył także człowiek ubogi w zabrudzonej szacie, a wy spojrzycie na bogato odzianego i powiecie: Usiądź na zaszczytnym miejscu!, do ubogiego zaś powiecie: Stań sobie tam albo usiądź u podnóżka mojego!, to czy nie czynicie różnic między sobą i nie stajecie się sędziami przewrotnymi? Posłuchajcie, bracia moi umiłowani! Czy Bóg nie wybrał ubogich tego świata na bogatych w wierze oraz na dziedziców królestwa przyobiecanego tym, którzy Go miłują? Wy zaś odmówiliście ubogiemu poszanowania. Czy to nie bogaci uciskają was bezwzględnie i nie oni ciągną was do sądów? Czy nie oni bluźnią zaszczytnemu Imieniu, które wypowiedziano nad wami? Jeśli przeto zgodnie z Pismem wypełniacie królewskie Prawo: Będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego, dobrze czynicie. Jeżeli zaś kierujecie się względem na osobę, popełniacie grzech, i Prawo potępi was jako przestępców”. Jk 2,1-9 BT.

Piotr głosił: „Na koniec zaś bądźcie wszyscy jednomyślni, współczujący, pełni braterskiej miłości, miłosierni, pokorni!”. 1 P 3,8 BT. To właśnie takie cechy wierzącego jak współczucie, miłość, miłosierdzie i pokora pozwalają dojrzeć potrzeby innych i właściwie zadziałać, bo „Jaki z tego pożytek, bracia moi, skoro ktoś będzie utrzymywał, że wierzy, a nie będzie spełniał uczynków?... Jeśli na przykład brat lub siostra nie mają odzienia, lub brak im codziennego chleba, a ktoś z was powie im: Idźcie w pokoju, ogrzejcie się i najedzcie do syta! - a nie dacie im tego, czego koniecznie potrzebują dla ciała – to na co się to przyda?”. Jk 2,14-16 BT. Taka „wiara bez uczynków jest bezowocna”. Jk 2,20 BT, natomiast „Religijność czysta i bez skazy wobec Boga i Ojca wyraża się w opiece nad sierotami i wdowami w ich utrapieniach i w zachowaniu siebie samego nieskalanym od wpływów świata”. Jk 1,27 BT.

Biblia ostrzega: „Strzeżcie się, żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was widzieli; inaczej nie będziecie mieli nagrody u Ojca waszego, który jest w niebie. Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawdę, powiadam wam: ci otrzymali już swoją nagrodę. Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę, niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie”. Mt 6,1-4 BT i radzi: „Każdemu, kto cię prosi, daj, a od tego, kto bierze, co twoje, nie żądaj zwrotu… miłujcie nieprzyjaciół waszych i dobrze czyńcie, i pożyczajcie, nie spodziewając się zwrotu, a będzie obfita nagroda wasza, i synami Najwyższego będziecie, gdyż On dobrotliwy jest i dla niewdzięcznych, i dla złych”. Łk 6,30.35 BW.

Biblia mówi, że wynikiem naszego oddania się Bogu są uczynki sprawiedliwości, na podstawie których będziemy sądzeni. Jałmużna jest jednym z nich: „Gdy Syn Człowieczy przyjdzie... zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych [ludzi] od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów. Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie. Wtedy odezwie się Król do tych po prawej stronie: Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego, weźcie w posiadanie królestwo, przygotowane wam od założenia świata!

Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie; byłem nagi, a przyodzialiście Mnie; byłem chory, a odwiedziliście Mnie; byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie...

Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili.

Wtedy odezwie się i do tych po lewej stronie: Idźcie precz ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom!

Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść; byłem spragniony, a nie daliście Mi pić; byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie; byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie; byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie.

Wówczas zapytają i ci: Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym albo spragnionym, albo przybyszem, albo nagim, kiedy chorym albo w więzieniu, a nie usłużyliśmy Tobie? Wtedy odpowie im: Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili. I pójdą ci na mękę wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego”. Mt 25,31-36.40-46 BT.

Podsumowanie. Miłość jest bardzo ważnym aspektem chrześcijaństwa, jałmużna jest jej wynikiem, dlatego „choćbym rozdał całe mienie swoje..., a miłości bym nie miał, nic mi to nie pomoże… miłość jest dobrotliwa… nie szuka swego...”. 1 Kor 13,3-5 BW. Biblia mówi, że „Kto nie miłuje, nie zna Boga, bo Bóg jest miłością”. 1 J 4,8 BT, a On tak „umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne”. J 3,16 BT. Ta miłość objawiona w Jezusie, „który będąc bogaty, dla was stał się ubogim, aby was ubóstwem swoim ubogacić”. 2 Kor 8,9 BT, uzdalnia Jego naśladowców do rezygnacji choćby z części posiadanego mienia na rzecz potrzebujących. Tak rozumiana i realizowana jałmużna sprawia, że człowiek „nie szuka swego”, ale udziela wszelkiej pomocy, „takie bowiem ofiary podobają się Bogu”. Hbr 13,16 BW.

Choć w Starym Testamencie, licząc na doczesne bogactwa, mówiono: „Bójcie się Pana, święci Jego, gdyż bogobojni nie doświadczają biedy”. Ps 34 BT, choć „Bogactwo zyskuje wielu przyjaciół, (a) biednego opuszcza najbliższy”. Prz 19,4 BT, to Biblia mówi: „Więcej wart biedak, co żyje uczciwie, niż głupiec o ustach kłamliwych”. Prz 19,1 BT. Co więcej, mówi także: „Chcecie udaremnić zamiar biedaka: lecz Pan jest jego ucieczką”. Ps 14,6 BT. „Oto biedak zawołał, a Pan go usłyszał, i wybawił ze wszystkich ucisków”. Ps 34,7 BT.

Mimo że bogactwo utożsamiano z Bożym błogosławieństwem, Biblia mówi, że tak bogaty, jak i biedny wobec Boga są równi: „Spotykają się bogacz i nędzarz – Pan obydwu jest Stwórcą”. Prz 22,2 BT i od Niego zależni: „Spotyka się biedny z ciemięzcą, Pan obydwu oczy oświeca”. Prz 29,13 BT.

Stary Testament ukazuje dwie grupy biednych ludzi – tych, którzy są nimi na skutek lenistwa, niedbałości czy niekarności i tych, których doprowadziła do tego sytuacja społeczno-ekonomiczna.

O pierwszych Biblia mówi: „Do mrówki się udaj, leniwcze, patrz na jej drogi – bądź mądry: nie znajdziesz u niej zwierzchnika ni stróża żadnego, ni pana, a w lecie gromadzi swą żywność i zbiera swój pokarm we żniwa. Jak długo, leniwcze, chcesz leżeć? A kiedyż ze snu powstaniesz? Trochę snu i trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć: a przyjdzie na ciebie nędza jak włóczęga i niedostatek – jak biedak żebrzący”. Prz 6,6-11 BT. „Lenistwo pogrąża w ospałość, głód cierpi dusza niedbała”. Prz 19,15 BT. „Każdy trud przynosi zyski, gadulstwo – jedynie biedę”. Prz 14,23 BT. „W biedzie jest i hańbie, kto gardzi karnością, we czci zaś – kto strzeże upomnień”. Prz 13,18 BT. „Zamiary pracowitego [przynoszą] zysk, a wszystkich śpieszących się – biedę”. Prz 21,5 BT.

Ci drudzy, z powodów od nich niezależnych, stali się ubogimi, ale ponieważ wykazali się bojaźnią Bożą i właściwą postawą, np.: „Lepiej mieć mało – z bojaźnią Pańską niż z niepokojem – wielkie bogactwo. Lepsze jest trochę jarzyn z miłością niż tłusty wół z nienawiścią”. Prz 15,16.17 BT, zostali objęci przez Pana szczególną opieką. Biblia mówi: „Ty widzisz trud i boleść, patrzysz, by je wziąć w swoje ręce. Tobie się biedny poleca, Tyś opiekunem sieroty!”. Ps 10,14 BT. „Sierotę ratuje od miecza, biedaka – z przemocy mocarza, ubogi się karmi nadzieją, bo nieprawość zamyka swe usta”. Hi 5,15.16 BT.

Jaka jest nadzieja ludzi biednych? Biblia mówi: „Pan uboży i wzbogaca, poniża i wywyższa. Z pyłu podnosi biedaka, z barłogu dźwiga nędzarza, by go wśród możnych posadzić, by dać mu tron zaszczytny”. 1 Sm 2,7.8 BT.

Pan nie tylko sam troszczy się o biednych, ale nakazał ludziom, by bronili ich praw i pełnili uczynki miłosierdzia względem nich. Biblia mówi: „Nie będziesz niesprawiedliwie gnębił najemnika ubogiego i nędznego, czy to będzie brat twój, czy obcy, o ile jest w twoim kraju, w twoich murach. Tegoż dnia oddasz mu zapłatę, nie pozwolisz zajść nad nią słońcu, gdyż jest on biedny i całym sercem jej pragnie; by nie wzywał Pana przeciw tobie, a to by cię obciążyło grzechem”. Pwt 24,14.15 BT. „Nie będziesz krzywdził żadnej wdowy i sieroty. Jeślibyś ich skrzywdził i będą Mi się skarżyli, usłyszę ich skargę, zapali się gniew mój… Jeśli pożyczysz pieniądze ubogiemu z mojego ludu, żyjącemu obok ciebie, to nie będziesz postępował wobec niego jak lichwiarz i nie każesz mu płacić odsetek. Jeśli weźmiesz w zastaw płaszcz twego bliźniego, winieneś mu go oddać przed zachodem słońca, bo jest to jedyna jego szata i jedyne okrycie jego ciała podczas snu. I jeśliby się on żalił przede Mną, usłyszę go, bo jestem litościwy”. Wj 22,21-26 BT. „Religijność czysta i bez skazy wobec Boga i Ojca wyraża się w opiece nad sierotami i wdowami w ich utrapieniach i w zachowaniu siebie samego nieskalanym od wpływów świata”. Jk 1,27 BT.

Kościół powinien pomagać biednym, którzy nie mają żadnej rodziny. Biblia mówi: „Jeśli kto z wiernych ma w swej rodzinie wdowy, niech je wspomaga, aby zbór nie był obciążony i mógł wspierać te, które rzeczywiście są wdowami”. 1 Tm 5,16 BW. „Mieliśmy tylko pamiętać o ubogich, czym się też gorliwie zająłem i co starałem się wykonać”. Ga 2,10 BW. „Wszyscy zaś, którzy uwierzyli, byli razem i mieli wszystko wspólne, i sprzedawali posiadłości i mienie, i rozdzielali je wszystkim, jak komu było potrzeba”. Dz 2,44.45 BT.

Pomagając biednym, oddajemy Bogu cześć. Biblia mówi: „Kto gnębi nędzarza, lży jego Stwórcę; lecz czci go ten, kto lituje się nad biednym”. Prz 14,31 BW.

Ostrzeżenie! Nie wolno ignorować potrzebujących. Biblia mówi: „Kto zatyka ucho na krzyk ubogiego, nie będzie wysłuchany, gdy sam wołać będzie”. Prz 21,13 (BW). „Kto daje ubogim – nie zazna biedy; kto na nich zamyka oczy, zbierze wiele przekleństw”. Prz 28,27 BT. „Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest nędzarzem, nie uciskaj w bramie biednego, bo Pan rzecznikiem ich sprawy, wydrze On życie tym, co ich krzywdzą”. Prz 22,22.23 BT.

Natomiast tym, którzy pomagają biednym, Bóg obiecuje szczególne nagrody. Biblia mówi: „…podzielisz twój chleb z głodnym i biednych bezdomnych przyjmiesz do domu, gdy zobaczysz nagiego, przyodziejesz go, a od swojego współbrata się nie odwrócisz. Wtedy twoje światło wzejdzie jak zorza poranna i twoje uzdrowienie rychło nastąpi; twoja sprawiedliwość pójdzie przed tobą, a chwała Pańska będzie twoją tylną strażą. Gdy potem będziesz wołał, Pan cię wysłucha, a gdy będziesz krzyczał o pomoc, odpowie: Oto jestem! …gdy głodnemu podasz swój chleb i zaspokoisz pragnienie strapionego, wtedy twoje światło wzejdzie w ciemności, a twój zmierzch będzie jak południe, i Pan będzie ciebie stale prowadził i nasyci twoją duszę nawet na pustkowiach, i sprawi, że twoje członki odzyskają swoją siłę, i będziesz jak ogród nawodniony i jak źródło, którego wody nie wysychają”. Iz 58,7-11 BW. „Błogosławiony ten, który zważa na biednego, Wyratuje go Pan w czasie niedoli!”. Ps 41,1 BW, „Pożycza [samemu] Panu – kto dla biednych życzliwy, za dobrodziejstwo On mu nagrodzi”. Prz 19,17 BT.

Podsumowanie. Bieda to brak wystarczających środków materialnych, o czym napisaliśmy wyżej. Napisaliśmy też, że uchylanie się od pomocy potrzebującym jest grzechem, Biblia bowiem mówi: „Występny, co biednych uciska...”. Prz 28,3 BT. Jednak Biblia mówi o jeszcze innym rodzaju biedy, o brakach wartości duchowych: „Znam twoje czyny, że ani zimny, ani gorący nie jesteś. Obyś był zimny albo gorący! Ty bowiem mówisz: Jestem bogaty i wzbogaciłem się, i niczego mi nie potrzeba, a nie wiesz, że to ty jesteś nieszczęsny i godzien litości, i biedny i ślepy, i nagi”. Ap 3,15.17 BT. Ludzie letni są przekonani, że ich uczynki i praktyki religijne, w wystarczający sposób spełniają oczekiwania Boże. A tak naprawdę brak im gorliwości dla Jego spraw. Jezus o nich mówi: „Skoro jesteś letni i ani gorący, ani zimny, chcę cię wyrzucić z mych ust”. Ap 3,16 BT.

Ludziom tym Chrystus uzmysławia, że są duchowo nadzy i biedni, brak im prawdziwej wiary, pokory, mądrości, bojaźni i sprawiedliwości Bożej. Dlatego Pan mówi: „Radzę ci kupić u mnie złota w ogniu oczyszczonego (prawdziwej wiary), abyś się wzbogacił, i białe szaty (sprawiedliwość), abyś się oblókł, a nie ujawniła się haniebna twa nagość, i balsamu do namaszczenia twych oczu (Ducha Bożego), byś widział. Ja wszystkich, których kocham, karcę i ćwiczę. Bądź więc gorliwy i nawróć się! Oto stoję u drzwi i kołaczę: jeśli kto posłyszy mój głos i drzwi otworzy, wejdę do niego i będę z nim wieczerzał, a on ze Mną. Zwycięzcy dam zasiąść ze Mną na moim tronie, jak i Ja zwyciężyłem i zasiadłem z mym Ojcem na Jego tronie”. Ap 3,18-21 BT.

Chrześcijańskie zarządzanie dotyczy dóbr powierzonych człowiekowi przez Boga. Dobra obejmują czas i pieniądze, zdrowie i pracę, talenty i sprawy duchowe. Chrześcijańskie gospodarzenie uczy prawdziwej ekonomiki i łączy się z Bożym błogosławieństwem.

W świetle Pisma Świętego stosunek człowieka do otaczającej go rzeczywistości duchowej i materialnej, jak i do siebie samego, to stosunek poddaństwa i zależności, gdyż „każde dobro, jakie otrzymujemy, i wszelki dar doskonały zstępują z góry, od Ojca świateł, u którego nie ma przemiany ani cienia zmienności”. Jk 1,17 BT, a Pan „dokonuje wszystkiego zgodnie z zamysłem swej woli”. Ef 1,11 BT, i dlatego Jego wola jest dla nas nakazem, ponieważ „Twoimi są niebiosa, Twoją jest również ziemia; Ty ustanowiłeś świat i to, co go wypełnia”. Ps 89,12 NBG.

Ludzie są jedynie szafarzami, czyli zarządcami, gospodarzami Bożych dóbr. Gdy Adam i Ewa zostali stworzeni, Pan Bóg powiedział, by „...panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi”. Rdz 1,28 BT. „Obdarzyłeś go władzą nad dziełami rąk Twoich; złożyłeś wszystko pod jego stopy: owce i bydło wszelakie, a nadto i polne stada, ptactwo powietrzne oraz ryby morskie, wszystko, co szlaki mórz przemierza”. Ps 8,7-9 BT. O zarządzających Biblia mówi: „A od szafarzy tego się właśnie wymaga, żeby każdy okazał się wierny”. 1 Kor 4,2 BW.

Ze względu na obszerność tematu, w niniejszym opracowaniu skupimy się na zarządzaniu finansami. Przy biblijnym nastawieniu do bogactwa, nie sprawdzą się słowa: „Albowiem korzeniem wszelkiego zła jest chciwość pieniędzy”. 1 Tm 6,10 BT. Miłość pieniędzy doprowadza do tego, że „niektórzy, ulegając jej, zboczyli z drogi wiary i uwikłali się sami w przeróżne cierpienia”. 1 Tm 6,10 BW. Jakie cierpienia?

1. Niepowodzenie i kara. Biblia mówi: „Człowiek o złym oku jest chciwy bogactwa, a nie wie, że bieda przyjdzie na niego”. Prz 28,22 BT, „Kto się chce szybko wzbogacić, nie ujdzie kary”. Prz 28,20 BT. „A teraz wy, bogacze, zapłaczcie wśród narzekań na utrapienia, jakie was czekają. Bogactwo wasze zbutwiało, szaty wasze stały się żerem dla moli, złoto wasze i srebro zardzewiało, a rdza ich będzie świadectwem przeciw wam i toczyć będzie ciała wasze niby ogień. Zebraliście w dniach ostatecznych skarby. Oto woła zapłata robotników, żniwiarzy pól waszych, którą zatrzymaliście, a krzyk ich doszedł do uszu Pana Zastępów. Żyliście beztrosko na ziemi i wśród dostatków tuczyliście serca wasze w dniu rzezi”. Jk 5,1-5 BT.
2. Niepokój. Biblia mówi: „Czy nie zjawią się nagle twoi wierzyciele i nie obudzą się twoi gnębiciele? Wtedy padniesz ofiarą ich grabieży”. Ha 2,7 BW. „Bogacz mimo swej sytości nie ma spokojnego snu. Widziałem bolesny wypadek pod słońcem: Bogactwo zachowane dla jego właściciela na jego nieszczęście; Gdy bowiem to bogactwo przez zły traf przepada, wtedy synowi, którego spłodził, nic nie pozostaje. Nadto przez całe życie miał mrok i smutek, wiele zmartwienia i choroby, i niezadowolenie”. Koh 5,11-13.16 BT. „Lepiej mieć mało – z bojaźnią Pańską, niż z niepokojem – wielkie bogactwo”. Prz 15,16 BT. „Ponadto, bogactwo jest zdradliwe. Oto jest człowiek, który ma rządzę mocy, a nie zaznaje spokoju. Jest chciwy jak Szeol i nienasycony jak śmierć”. Ha 2,5 BW. „Aby obcy nie nasycili się twoim mieniem, a ciężko zdobyty twój dorobek nie dostał się do cudzego domu.” Prz 5,10 BW.
3. Zagrożenie łamania prawa. Biblia mówi: „Kto ojca lub matkę ograbia mówiąc: To nie grzech, jest wspólnikiem zbójcy”. Prz 28,24 BT. „Do kuropatwy, która wylęga, czego nie zniosła, jest podobny ten, kto zdobywa bogactwo w sposób nieprawy”. Jr 17,11 BW. „Biada temu, kto gromadzi mnóstwo tego, co do niego nie należy, i przywłaszcza sobie wiele zastawów!”. Ha 2,6 BW.
4. Niezadowolenie. Biblia mówi: „Kto miłuje pieniądze, pieniędzmi się nie nasyci, a kto miłuje bogactwo, zysków mieć nie będzie”. Koh 5,10 BW. „Dziedzictwo w początku pospiesznie zgarnięte na końcu jest bez błogosławieństwa”. Prz 20,21 BT.

Co Biblia mówi na temat chciwości? „O bogactwo się nie ubiegaj i odstąp od twojej chytrości!”. Prz 23,4 BT. „Niech życie wasze będzie wolne od chciwości; poprzestawajcie na tym, co posiadacie; sam bowiem powiedział: Nie porzucę cię ani cię nie opuszczę”. Hbr 13,5 BW. „Baczcie, a wystrzegajcie się wszelkiej chciwości, dlatego że nie od obfitości dóbr zależy czyjeś życie”. Łk 12,21 BW.

Jak robić mądry użytek z pieniędzy? Dzielenie się dobrami z bliźnimi jest wskazanym rodzajem szafarstwa. Biblia mówi: „Jeden daje hojnie, lecz jeszcze więcej zyskuje; inny nadmiernie skąpi i staje się tylko uboższy”. Prz 11,24 BW. „Występny pożycza, ale nie zwraca, a sprawiedliwy lituje się i obdarza”. Ps 37,21 BT. „Kto się lituje nad ubogim, pożycza Panu, a ten mu odpłaci za jego dobrodziejstwo”. Prz 19,17 BW. „Dawajcie, a będzie wam dane...”. Łk 6,38 BW. „Nie wzbraniaj się czynić dobrze potrzebującemu, jeżeli to leży w twojej mocy”. Prz 3,27 BW. „Albowiem od Ciebie (Boga) to wszystko pochodzi i co z ręki Twojej mamy, dajemy Tobie. Jesteśmy bowiem pielgrzymami przed Tobą i przychodniami, jak byli wszyscy przodkowie nasi”. 1 Krn 29,14.15 BT.

Zarządzanie pieniędzmi powinno dotyczyć jeszcze jednej kwestii: „Czy nie wiecie, że ci, którzy służbę w świątyni sprawują, ze świątyni żyją, a którzy przy ołtarzu służą, cząstkę z ołtarza otrzymują? Tak też postanowił Pan, ażeby ci, którzy ewangelię zwiastują, z ewangelii żyli”. 1 Kor 9,13-14 BW. „Prezbiterzy, którzy dobrze przewodniczą, niech będą uważani za godnych podwójnej czci, najbardziej ci, którzy trudzą się głoszeniem słowa i nauczaniem. Mówi bowiem Pismo: Nie zawiążesz pyska wołowi młócącemu oraz: Godzien jest robotnik zapłaty swojej”. 1 Tm 5,17 BT. Piszący powyższe słowa apostoł nie pobierał wynagrodzenia za swoją posługę w Koryncie (na swoje utrzymanie zarabiał, szyjąc namioty Dz 18,2-3), żeby pieniądze nie wzbudzały złych emocji wśród słuchaczy, ale uważał, że ma do tego prawo. Biblia mówi: „Jeżeli więc my zasialiśmy wam dobra duchowe, to cóż wielkiego, że uczestniczymy w żniwie waszych dóbr doczesnych? Tak też i Pan postanowił, ażeby z Ewangelii żyli ci, którzy głoszą Ewangelię”. 1 Kor 9,11.14 BT.

Jednak „Kiedy Sylas i Tymoteusz przyszli z Macedonii, Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom, że Jezus jest Mesjaszem”. Dz 18,5 BT, ponieważ wspomniani uczniowie przynieśli mu zapomogę od zborów macedońskich, które już wierzyły w Chrystusa. Biblia mówi: „A kiedy byłem u was i znajdowałem się w potrzebie, nikomu nie okazałem się ciężarem. Czego mi nie dostawało, to dopełnili bracia przybyli z Macedonii”. 2 Kor 11,9 BT, „Wy, Filipianie, wiecie przecież, że na początku [głoszenia] Ewangelii, gdy opuściłem Macedonię, żaden z Kościołów poza wami jednymi nie prowadził ze mną otwartego rachunku przychodu i rozchodu, bo do Tesaloniki nawet raz i drugi przysłaliście na moje potrzeby. Stwierdzam, że wszystko mam, i to w obfitości: jestem w całej pełni zaopatrzony, otrzymawszy przez Epafrodyta od was wdzięczną woń, ofiarę przyjemną, miłą Bogu”. Flp 4,15.16.18 BT. „A co do składki na świętych, to i wy czyńcie tak, jak zarządziłem w zborach Galacji. Pierwszego dnia w tygodniu niech każdy z was odkłada u siebie i przechowuje to, co może zaoszczędzić, żeby składki wnoszono nie dopiero wtedy, kiedy ja przyjdę”. 1 Kor 16,1.2 BW. „A było z Nim Dwunastu oraz kilka kobiet, które uwolnił od złych duchów i od słabości” (a) „które im usługiwały ze swego mienia”. Łk 8,1-3 BT. „Czcij Pana [ofiarą] z twego mienia i pierwocinami całego dochodu”. Prz 3,9 BT.

Oznacza to, że dobry szafarz będzie także sponsorem i darczyńcą. Biblia mówi: „Pracując, należy wspierać słabych i pamiętać na słowo Pana Jezusa, który sam powiedział: Bardziej błogosławioną rzeczą jest dawać aniżeli brać”. Dz 20,35 BW. „Alboż godzi się człowiekowi oszukiwać Boga, jak wy Mnie oszukujecie? Pytacie: W czym oszukaliśmy Cię? W dziesięcinach i ofiarach. Jesteście zupełnie przeklęci, bo wy – i to cały naród – ustawicznie Mnie oszukujecie! Przynieście całą dziesięcinę do spichlerza, aby był zapas w moim domu, a wtedy możecie Mnie doświadczać w tym – mówi Pan Zastępów – czy wam nie otworzę zaworów niebieskich i nie zleję na was błogosławieństwa w przeobfitej mierze. I zgromię dla waszego dobra szkodnika polnego, aby wam nie niszczył owocu pól, a winorośl nie będzie już pozbawiona owoców, mówi Pan Zastępów. I nazywać was będą szczęśliwymi wszystkie narody, gdyż będziecie krajem upodobania, mówi Pan Zastępów.” Ml 8-12 BT. Biblijna rada: „Każdy niech przeto postąpi tak, jak mu nakazuje jego własne serce, nie żałując i nie czując się przymuszonym, albowiem radosnego dawcę miłuje Bóg”. 2 Kor 9,7 BT.

Jak zaplanować budżet? Biblia mówi: „Któż bowiem z was, chcąc zbudować wieżę, nie usiądzie najpierw i nie obliczy kosztów, czy ma na wykończenie? Aby gdy już położy fundament, a nie może dokończyć, wszyscy, którzy by to widzieli, nie zaczęli naśmiewać się z niego, mówiąc: Ten człowiek zaczął budować, a nie mógł dokończyć!” Łk 14,28-30 BW. Biblijne ostrzeżenie: Przy planach budżetowych zachowaj umiar i powściągliwość, gdyż „Zamiary pracowitego [przynoszą] zysk, a wszystkich śpieszących się – biedę”. Prz 21,5 BT. I dobrze przemyśl temat zadłużania się, gdyż „Sługą wierzyciela jest dłużnik”. Prz 22,7 BT.

Czy chrześcijanin powinien oszczędzać? Biblia mówi: „Będziecie jedli [zboże] z dawnych zapasów, a kiedy przyjdą nowe zbiory, usuniecie dawne [zapasy]”. Kpł 26,10 BT. „Dlatego robią zapasy, a swe zasoby przenoszą za Potok Wierzbowy”. Iz 15,7 BT. „Dziesięciu ludzi spośród tychże powiedziało jednak do Izmaela: Nie zabijajcie nas, bo mamy w polu ukryte zapasy: pszenicę, jęczmień, oliwę i miód”. Jr 41,8 BT. I biblijna rada: „Do mrówki się udaj, leniwcze, patrz na jej drogi – bądź mądry: nie znajdziesz u niej zwierzchnika ni stróża żadnego, ni pana, a w lecie gromadzi swą żywność i zbiera swój pokarm we żniwa. Jak długo, leniwcze, chcesz leżeć? A kiedyż ze snu powstaniesz? Trochę snu i trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć: a przyjdzie na ciebie nędza jak włóczęga i niedostatek – jak biedak żebrzący”. Prz 6,6-11 BT.

Jak zarabiać pieniądze? Biblia mówi: „Kto nie chce pracować, niech też nie je. Słyszymy bowiem, że niektórzy wśród was postępują wbrew porządkowi: wcale nie pracują, lecz zajmują się rzeczami niepotrzebnymi. Tym przeto nakazujemy i napominamy ich w Panu Jezusie Chrystusie, aby pracując ze spokojem, własny chleb jedli”. 2 Tes 3,10-12 BT. „Zachęcam was jedynie, bracia, abyście coraz bardziej się doskonalili i starali zachować spokój, spełniać własne obowiązki i pracować własnymi rękami, jak to wam nakazaliśmy”. 1 Tes 4,11 BT. „Kto dotąd kradł, niech już przestanie kraść, lecz raczej niech pracuje uczciwie własnymi rękami, by miał z czego udzielać potrzebującemu”. Ef 4,28 BT. „Oddajcie każdemu to, mu się należy: komu podatek – podatek, komu cło – cło, komu uległość – uległość, komu cześć – cześć. Nikomu nie bądźcie nic dłużni poza wzajemną miłością”. Rz 13,7.8 BT. „Sześć dni pracować będziesz, a w dniu siódmym odpoczywaj tak w czasie orki, jak w czasie żniwa”. Wj 34,21 BT.

Odnośnie pracy Biblia ostrzega: „Pracownikom nie odmawiaj zapłaty, gdy masz możność działania. Nie mów bliźniemu: Idź sobie, przyjdź później, dam jutro – gdy możesz dać zaraz”. Prz 3,27.28 BT.

Co Biblia mówi na temat łapówkarstwa i przekupstwa? „Nie będziesz naginał prawa, nie będziesz stronniczy, nie będziesz brał łapówki, gdyż łapówka zaślepia oczy mądrych i zniekształca sprawy tych, którzy mają słuszność”. Pwt 16,19 BW. „Przeklęty, kto daje się przekupić, aby zabić człowieka i przelać krew niewinną”. Pwt 27,25 BW. „Bezbożny przyjmuje łapówki ukradkiem, aby wykrzywiać ścieżki prawa”. Prz 17,23 BW. „Liczne są wasze zbrodnie i wielkie wasze grzechy. Gnębicie niewinnego, bierzecie łapówki, a prawo ubogich obalacie w bramie”. Am 5,12 BW. „A Judasz Iskariot, jeden z dwunastu, poszedł do arcykapłanów, aby im go wydać. A oni, gdy to usłyszeli, uradowali się i obiecali dać mu pieniądze. I szukał sposobności, jak by go wydać”. Mk 14,10–11 BW.

Biblijna rada: Będąc chrześcijaninem, naśladuj Pana, „Bo Pan, wasz Bóg, to Bóg bogów i Pan panów, Bóg wielki, potężny i wzbudzający lęk – nikogo nie traktuje stronniczo ani nie przyjmuje łapówki”. Pwt 10,17 BW.

Podsumowanie. Dobrze jest wiedzieć, jakie zagrożenia wiążą się z pragnieniem bogactwa i ze złym jego zarządzaniem. Dlatego módlmy się: „Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmów mi, zanim umrę: Oddal ode mnie fałsz i słowo kłamliwe; nie nawiedź mnie ubóstwem ani nie obdarz bogactwem, daj mi spożywać chleb według mojej potrzeby, abym, będąc syty, nie zaparł się ciebie i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo, abym z nędzy nie zaczął kraść i nie znieważył imienia mojego Boga”. Prz 30,7–9 BW.

Ludzie sprawujący władzę będą odpowiadać przed Bogiem. Biblia mówi: „A gdy zasiądzie na swoim królewskim tronie, niech sporządzi sobie na zwoju odpis tego Prawa od kapłanów, Lewitów. I będzie go miał u siebie, i będzie go czytał przez wszystkie dni swojego życia, aby nauczyć się bojaźni Pańskiej, przestrzegania wszystkich słów tego Prawa i spełniania tych wszystkich przepisów” Pwt 17,18-19 BW.

Ludzie posiadający odpowiednią władzę i uprawnienia są odpowiedzialni za wybór właściwych osób na stanowiska rządowe. Biblia mówi: „We wszystkich twoich miejscowościach, które da ci Pan, Bóg twój, ustanowisz sobie sędziów i nadzorców dla każdego plemienia, aby sprawiedliwie sądzili lud. Nie będziesz naginał prawa, nie będziesz stronniczy, nie będziesz brał łapówki, gdyż łapówka zaślepia oczy mądrych i zniekształca sprawy tych, którzy mają słuszność.” Pwt 16,18-19 BW.

Powinniśmy podporządkować się władzy państwowej, którą ustanowił Bóg. Biblia mówi: „Każdy człowiek niech się poddaje władzom zwierzchnim; bo nie ma władzy, jak tylko od Boga, a te, które są, przez Boga są ustanowione. Przeto kto się przeciwstawia władzy, przeciwstawia się Bożemu postanowieniu; a ci, którzy się przeciwstawiają, sami na siebie potępienie ściągają. Rządzący bowiem nie są postrachem dla tych, którzy pełnią dobre uczynki, lecz dla tych, którzy pełnią złe. Chcesz się nie bać władzy? Czyń dobrze, a będziesz miał od niej pochwał; jest ona bowiem na służbie u Boga, tobie ku dobremu. Ale jeśli czynisz źle, bój się, bo nie na próżno miecz nosi, wszak jest sługą Boga, który odpłaca w gniewie temu, co czyni źle.” Rz 13,1-4 BW.

Jeżeli jest to możliwe, wierzący powinni współpracować z władzami państwowymi. Biblia mówi: „Przypominaj im, aby zwierzchnościom i władzom poddani i posłuszni byli, gotowi do wszelkiego dobrego uczynku”. Tt 3,1 BW.

Czasami posłuszeństwo Bogu i Jego prawu może powodować nieposłuszeństwo wobec władzy państwowej. Biblia mówi: „Trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi.” Dz 5,29 BW.

Płacąc podatki, Jezus dał nam przykład posłuszeństwa władzy państwowej. Biblia mówi: „Ale żebyśmy ich nie zgorszyli, idź nad morze, zarzuć wędkę i weź pierwszą złowioną rybę, otwórz jej pyszczek, a znajdziesz stater; tego zabierz i daj im za mnie i za siebie.” Mt 17,27 BW.

Chrześcijanie powinni dobrowolnie płacić podatki. Biblia mówi: „Tak więc władzom należy ulegać nie tylko po to, aby uniknąć gniewu Bożego, lecz także, by być w zgodzie z własnym sumieniem. Dlatego również płacicie podatki, bo ci, którzy je pobierają, wykonując swój urząd, wypełniają polecenie Boże. Oddawajcie każdemu to, co się komu należy: komu winniście podatek — podatek; komu cło — cło; komu uległość — uległość; komu szacunek — szacunek.” Rz 13,5-7 BWP.

Dobrzy przywódcy rozdzielają zadania i doceniają pracę innych. Biblia mówi: „A gdy Mojżesz obejrzał całe dzieło, zobaczył, że zrobili je tak, jak nakazał Pan, tak je zrobili; więc pobłogosławił ich Mojżesz.” Wj 30,43 BW.

Dobrzy przywódcy znają swoje możliwości i ograniczenia. Biblia mówi: „W owym czasie rzekłem do was: Nie mogę już sam was nosić.” Pwt 1,9 BW.

Prawdziwi przywódcy usługują innym. Biblia mówi: „On zaś rzekł do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a władcy ich są nazywani dobroczyńcami. Wy zaś nie tak, lecz kto jest największy wśród was, niech będzie jako najmniejszy, a ten, który przewodzi, niech będzie jako usługujący.” Łk 22,25-26 BW.

Ciężko pracując, przywódcy powinni być przykładem dla innych. Biblia mówi: „...U nikogo nie jedliśmy darmo chleba, ale w trudzie i znoju we dnie i w nocy pracowaliśmy, żeby dla nikogo z was nie być ciężarem; nie dlatego, jakobyśmy po temu prawa nie mieli, ale dlatego, że wam siebie samych daliśmy za przykład do naśladowania.” 1 Tes 3,8-9 BW.

Swoich pracowników i osoby, które Ci podlegają traktuj w taki sposób, w jaki sam chciałbyś być traktowany. Biblia mówi: „A jak chcecie, aby ludzie wam czynili, czyńcie im tak samo i wy.” Łk 6,31 BW.

Bycie przywódcą nie jest łatwe, ale nie poddawaj się. Biblia mówi: „Lecz wy bądźcie mocni i nie opuszczajcie waszych rąk, gdyż jest nagroda za wasze uczynki.” 2 Krn 15,7 BW.

Dobry przywódca słucha Bożych rad. Biblia mówi: „A gdy będziecie chcieli iść w prawo albo w lewo, twoje uszy usłyszą słowo odzywające się do ciebie z tyłu: To jest droga, którą macie chodzić!” Iz 30,21 BW.

Jaki powinien być przywódca Bożego kościoła? Biblia mówi: „Prawdziwa to mowa: Kto o biskupstwo się ubiega, pięknej pracy pragnie. Biskup zaś ma być nienaganny, mąż jednej żony, trzeźwy, umiarkowany, przyzwoity, gościnny, dobry nauczyciel, nie oddający się pijaństwu, nie zadzierzysty, lecz łagodny, nie swarliwy, nie chciwy na grosz, który by własnym domem dobrze zarządzał, dzieci trzymał w posłuszeństwie i wszelkiej uczciwości, bo jeżeli ktoś nie potrafi własnym domem zarządzać, jakże będzie mógł mieć na pieczy Kościół Boży? Nie może to być dopiero co nawrócony, gdyż mógłby wzbić się w pychę i popaść w potępienie diabelskie. A powinien też cieszyć się dobrym imieniem u tych, którzy do nas nie należą, aby nie narazić się na zarzuty i nie popaść w sidła diabelskie.” 1 Tm 3,1-7 BW.

Bóg oferuje pomoc przywódcom, którzy sobie nie radzą. Biblia mówi: „A jeśli komu z was brak mądrości, niech prosi Boga, który wszystkich obdarza chętnie i bez wypominania, a będzie mu dana.” Jk 1,5 BW.

Dobrzy przywódcy potrafią planować. Biblia mówi: „Któż bowiem z was, chcąc zbudować wieżę, nie usiądzie najpierw i nie obliczy kosztów, czy ma na wykończenie? Aby gdy już położy fundament, a nie może dokończyć, wszyscy, którzy by to widzieli, nie zaczęli naśmiewać się z niego, mówiąc: ten człowiek zaczął budować, a nie mógł dokończyć.” Łk 14,28-30 BW.

Dobry przywódca słucha rad. Biblia mówi: „Gdzie nie ma narady, nie udają się zamysły; lecz gdzie jest wielu doradców, tam jest powodzenie.” Prz 15,22 BW.

Dobry przywódca powinien ćwiczyć cierpliwość. Biblia mówi: „Więcej wart jest cierpliwy niż bohater, a ten, kto opanowuje siebie samego, więcej znaczy niż zdobywca miasta.” Prz 16,32 BW.

Skąd pochodzą bogactwa materialne? Biblia mówi: „Pamiętaj, że to Pan, Bóg twój, daje ci siłę do zdobywania bogactwa...” Pwt 8,18 BW.

Czy pieniądze mogą przesłonić nam rzeczy ważniejsze i bardziej wartościowe? Bogactwo może stać się naszą największą wartością i zająć w naszym życiu miejsce Boga. Biblia mówi: „Tak mówi Pan: Niech się nie chlubi mędrzec swoją mądrością i niech się nie chlubi mocarz swoją mocą, niech się nie chlubi bogacz swoim bogactwem! Lecz kto chce się chlubić, niech się chlubi tym, że jest rozumny i wie o mnie, iż Ja, Pan, czynię miłosierdzie, prawo i sprawiedliwość na ziemi, gdyż w nich mam upodobanie — mówi Pan.” Jr 9,22-23 BW.

Bogactwo zmienia nasze podejście do rzeczy materialnych. Biblia mówi: „Powiedział też do nich: Baczcie, a wystrzegajcie się wszelkiej chciwości, dlatego że nie od obfitości dóbr zależy czyjeś życie.” Łk 12,15 BW.

Nie jest mądry ten, dla kogo osiąganie sukcesów finansowych ma największą wartość. Biblia mówi: „Nikt nie może dwom panom służyć, gdyż albo jednego nienawidzić będzie, a drugiego miłować, albo jednego trzymać się będzie, a drugim pogardzi. Nie możecie Bogu służyć i mamonie.” Ewangelia św. Mateusza 6,24, mówi. „A ci, którzy chcą być bogaci, wpadają w pokuszenie i w sidła, i w liczne bezsensowne i szkodliwe pożądliwości, które pogrążają ludzi w zgubę i zatracenie.” 1 Tm 6,9 BW.

Bardzo trudno jest człowiekowi bogatemu wejść do Królestwa Bożego. Biblia mówi: „A Jezus, spojrzawszy wokoło, rzekł do uczniów swoich: Jakże trudno będzie tym, którzy mają bogactwa, wejść do Królestwa Bożego! A uczniowie dziwili się słowom jego. Lecz Jezus, odezwawszy się znowu, rzekł do nich: Dzieci, jakże trudno tym, którzy pokładają nadzieję w bogactwach, wejść do Królestwa Bożego! Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do Królestwa Bożego.” Mk 10,23-25 BW.

Umiłowanie pieniędzy prowadzi do złego. Biblia mówi: „Albowiem korzeniem wszelkiego zła jest miłość pieniędzy; niektórzy, ulegając jej, zboczyli z drogi wiary i uwikłali się sami w przeróżne cierpienia.” 1 Tm 6,10 BW.

Zadowolenie z życie nie zależy od ilości pieniędzy i dóbr materialnych jakie posiadamy. Biblia mówi: „Umiem się ograniczyć, umiem też żyć w obfitości; wszędzie i we wszystkim jestem wyćwiczony; umiem być nasycony, jak i głód cierpieć, obfitować i znosić niedostatek. Wszystko mogę w tym, który mnie wzmacnia, w Chrystusie.” Flp 4,12-13 BW.

Nasze zainteresowanie kierujemy tam, gdzie inwestujemy nasze pieniądze. Biblia mówi: „Albowiem gdzie jest skarb twój — tam będzie i serce twoje.” Mt 6,21 BW.

Majątek należy do nas tylko chwilowo. „Ziemi nie będzie się sprzedawać na zawsze, gdyż ziemia należy do mnie, a wy jesteście u mnie przybyszami i mieszkańcami.” Kpł 25,23 BW.

Nie możemy pozwolić na to, aby nasz majątek nami zawładnął. Biblia mówi: „Nikt nie może dwom panom służyć, gdyż albo jednego nienawidzić będzie, a drugiego miłować, albo jednego trzymać się będzie, a drugim pogardzi. Nie możecie Bogu służyć i mamonie.” Mt 6,24 BW. „Powiedział też do nich: Baczcie, a wystrzegajcie się wszelkiej chciwości, dlatego że nie od obfitości dóbr zależy czyjeś życie.” Łk 12,15 BW.

Majątek nie jest konieczny, aby być szczęśliwym i zadowolonym z życia. Biblia mówi: „Umiem się ograniczyć, umiem też żyć w obfitości; wszędzie i we wszystkim jestem wyćwiczony; umiem być nasycony, jak i głód cierpieć, obfitować i znosić niedostatek. Wszystko mogę w tym, który mnie wzmacnia, w Chrystusie.” Flp 4,12-13 BW.

Nie jest mądry ten, kto bardziej troszczy się o swój dom niż o dom Boży. Biblia mówi: „Liczyliście na wiele, lecz oto jest mało, a gdy to przynieśliście do domu, zdmuchnąłem to. Dlaczego? — mówi Pan Zastępów. Z powodu mojego domu, który leży w gruzach, podczas gdy każdy z was gorliwie krząta się koło własnego domu.” Ag 1,9 BW.

Powinniśmy dzielić się naszym majątkiem z potrzebującymi. Biblia mówi: „Wszyscy zaś, którzy uwierzyli, byli razem i mieli wszystko wspólne, i sprzedawali posiadłości i mienie, i rozdzielali je wszystkim, jak komu było potrzeba. Codziennie też jednomyślnie uczęszczali do świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca, chwaląc Boga...” Dz 2,44-47 BW.